Đó là chuyện tình của bác sĩ thú y người Cuba Osvaldo Dias Borato với cô gái Hà Nội Hoàng Thị Phương Hạnh. Tình yêu của họ đã vượt qua ngôn ngữ, khoảng cách, gian khổ để trở thành biểu tượng đẹp của tình yêu cũng như sự đồng cảm tâm hồn của nhân dân hai nước.
Người Cuba đầu tiên lấy vợ Việt Nam
Năm 1982, bác sĩ Osvaldo Dias Borato (SN 1950, tên Việt Nam là Mạnh) là một trong những chuyên gia Cuba được cử sang Việt Nam để hỗ trợ kinh nghiệm xây dựng trại gà. Lúc đó, Osvaldo làm bác sĩ thú y tại Liên hiệp xí nghiệp gia cầm Việt Nam. Một lần, tình cờ, Osvaldo đã gặp 2 chị em Phương Hạnh (SN 1958). Ngay lần đầu gặp mặt, Osvaldo đã cảm mến cô gái Việt Nam với dáng người nhỏ nhắn xinh xắn. Osvaldo tâm sự bằng tiếng Việt, thứ ngôn ngữ mà anh vừa mới “bập bẹ” như một em bé: “Vừa gặp Phương Hạnh tôi đã thầm yêu”, Osvaldo nhớ lại.
Sau lần “người đâu gặp gỡ làm chi” đó, Osvaldo tương tư không ngủ. Có lẽ duyên trời đã định, ngay sau đó anh lại được gặp người trong mộng. Đó là, cô ruột của Phương Hạnh là người phiên dịch cho các chuyên gia Cuba sang Việt Nam làm việc trong đó có Osvaldo. Trong một lần đến nhà cô của Hạnh có việc, Osvaldo gặp lại Phương hạnh. Cả hai người đều bất ngờ. Phương Hạnh có phần ngượng ngùng chào hỏi vài câu xã giao rồi nhanh chóng ra về thì Osvaldo lại thầm thương trộm nhớ.
Osvaldo mạnh dạn nói với cô ruột của Phương Hạnh muốn bà giới thiệu làm quen với hai chị em. Osvaldo không ngần ngại chia sẻ “thích cô be bé” (Hạnh thấp và nhỏ hơn em gái, người em gái Hạnh luôn đi bên cạnh). Sau đó, cô của Phương Hạnh cho Osvaldo địa chỉ nhà Phương Hạnh. Và anh chủ động đến thường xuyên. Do chưa biết nhiều tiếng Việt, có những hôm đến nhà, cả hai chỉ hỏi nhau vài câu rồi ngồi xem ti vi gần 2 tiếng. Ngày đấy, Phương Hạnh sống ở khu tập thể Không quân trên đường Trường Chinh, Hà Nội còn Osvaldo sống tại Khách sạn Kim Liên. Cứ sau khi đi làm về, hoặc đi công tác về, Osvaldo lại đến thăm Phương Hạnh.
Ông Osvaldo Dias Borato và bà Hoàng Thị Phương Hạnh.
Không bỏ lỡ cơ hội, Osvaldo tìm sách để học thêm tiếng Việt. Mỗi khi có liên hoan, Osvaldo đến chở Phương Hạnh đi cùng. Dần dần tình yêu của hai người sâu đậm lúc nào không hay. Khi thấy con gái hẹn hò với chàng trai Cuba, mẹ Phương Hạnh cũng rất lo lắng vì khoảng cách xa xôi nhưng qua những lần tiếp xúc, qua lời chia sẻ của người cô ruột, mẹ Phương Hạnh thuận lòng. Khoảng năm 1986-1987, Osvaldo về nước. Xa xôi, cách thức liên lạc khó khăn những tưởng mối tình khó thành thì bất ngờ hơn một năm sau Osvaldo lại sang Việt Nam làm việc. Lần này anh quyết định hỏi cưới Phương Hạnh.
Tháng 2/1989, họ đăng kí kết hôn, và đến ngày 4/3/1989, đám cưới được tổ chức tại khách sạn Kim Liên. Vì là người Cuba đầu tiên lấy vợ Việt Nam, đám cưới của Osvaldo và Phương Hạnh tổ chức long trọng với sự tham gia của rất nhiều người. Giám đốc khách sạn Kim Liên lúc bấy giờ đã miễn phí hội trường tổ chức. Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam tổ chức tuần trăng mật cho hai người tại Đồng Hới, Quảng Bình.
Mái ấm đơn sơ
Năm 1990, Phương Hạnh theo Osvaldo về Cuba. Mẹ chồng tuổi cao sức yếu, cuộc sống mới còn khó khăn, nỗi nhớ nhà da diết nhưng hạnh phúc duyên trời cho, chị quyết tâm xây dựng một cuộc sống mới. Việc lớn đầu tiên của đôi vợ chồng trẻ là xây nhà. Bắt đầu từ việc mua vôi, mua cát, xi măng đóng gạch. Cuối tuần, Osvaldo được nghỉ lại tranh thủ ở nhà giúp vợ. Trong khoảng 1 năm, hai vợ chồng Phương hạnh đã xây xong một căn nhà hai tầng khang trang.
Với phẩm chất một cô dâu Việt, Phương Hạnh lui về hậu phương lo toan cuộc sống gia đình để chồng yên tâm công tác. Chị làm mọi công việc để trang trải cuộc sống gia đình, lúc thì buôn bán, khi thì đi nấu ăn cho các công ty Việt Nam tại Cuba…. Sau 2 năm, gia đình Phương Hạnh đã có ô tô, thêm một căn nhà để cho thuê.
Bác sĩ thú y Osvaldo Dias Borato tại Triển lãm ảnh với chủ đề ‘Cuba trong trái tim nhân dân Việt Nam’.
Sau 30 năm chung sống với nhau, gia đình Phương Hạnh viên mãn với một cậu con trai và một cô con gái. Trong gia đình, những câu chuyện bằng tiếng Việt, những món ăn đặc trưng Việt Nam xen lẫn Cuba vừa độc đáo và thú vị.
Khi được hỏi có từng bâng khuâng gì khi lấy chồng xa, Phương Hạnh mỉm cười hạnh phúc nhìn chồng: “Tôi chưa bao giờ hối hận khi theo chồng sang Cuba. Ở đây dù cuộc sống nhiều khác lạ, nhưng tôi được chồng yêu thương, mẹ chồng chăm sóc, yêu quý, hàng xóm giúp đỡ nhiệt tình. Người Cuba rất nhiệt tình, thật thà. Khi tôi sinh bé thứ hai, mẹ chồng mất, ba người hàng xóm thay nhau sang giúp đỡ tôi. Người giặt tã, người nấu ăn, người chăm sóc tôi. Khi con tôi ốm chỉ cần ra cửa gọi là họ chạy sang giúp luôn. Tôi cảm nhận được tình người thân thiết ở đây”, bà nói.
Sau 30 năm làm dâu ở Cuba, nhiều các em nhỏ, thanh niên trong xóm đều gọi bà Phương Hạnh là mẹ nuôi. Mỗi dịp sinh nhật bà Phương Hạnh là tất cả mọi người trong phố đến nhà bà dự tiệc ca hát.
Gia đình Osvaldo – Phương Hạnh nói rằng nửa trái đất với họ “như cái dậu mùng tơi” xứ Việt vậy!
Bảo Anh
