Với vị trí quan trọng ở vùng Bắc Trung Bộ, hội tụ đầy đủ tiềm năng du lịch mang đặc trưng của cả ba vùng: Miền núi, trung du và đồng bằng ven biển, Thanh Hóa được ví như một ‘Việt Nam thu nhỏ’ với những sản phẩm du lịch hấp dẫn và là điểm đến thú vị.
Biển Hải Tiến, một trong những bãi biển đẹp của Thanh Hóa.
Một “Việt Nam thu nhỏ”
Có lẽ ít nơi nào hội tụ đầy đủ các điều kiện địa hình với những đặc trưng của từng vùng như Thanh Hóa. Với điều kiện địa hình đa dạng, Thanh Hóa được ví như một “Việt Nam thu nhỏ” và sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú – nền tảng cho việc phát triển du lịch của tỉnh.
Từ những năm 1980 – 1990, Thanh Hóa đã được biết đến như là nơi nghỉ mát phổ biến của người dân Hà Nội và các tỉnh phía Bắc với bãi biển Sầm Sơn nổi tiếng. Ngày nay, Thanh Hóa còn được biết đến với các bãi biển đẹp như: Quảng Lợi (huyện Quảng Xương), Hải Tiến (huyện Hoằng Hóa), Hải Hòa (huyện Tĩnh Gia) cùng ba hòn đảo Hòn Mê, Hòn Nẹ và Nghi Sơn hoang sơ, hấp dẫn…
Ngoài tài nguyên du lịch biển, Thanh Hóa cũng sở hữu nhiều hang động đẹp như động Từ Thức (huyện Nga Sơn), hang Ngán (huyện Ngọc Lặc), hang Con Moong (huyện Thạch Thành)… và những khu rừng nguyên sinh như Pù Luông, Pù Hu, Xuân Liên, Bến En. Đây là những điểm du lịch kỳ thú, ngày càng hấp dẫn du khách với loại hình du lịch mạo hiểm, du lịch cộng đồng hay nghỉ dưỡng.
Ngoài ra, Thanh Hóa còn là vùng đất giàu tài nguyên du lịch nhân văn với 1.535 di tích lịch sử – văn hóa, danh lam, thắng cảnh, trong đó có Di sản văn hóa thế giới Thành nhà Hồ. Thanh Hóa cũng là vùng đất sinh tụ của 7 dân tộc anh em gồm: Kinh, Mường, Thái, Dao, Mông, Thổ và Khơ Mú, tạo nên sự đa dạng văn hóa, thể hiện rõ nét ở hệ thống di sản văn hóa phi vật thể đa dạng, đặc sắc.
Nhờ nguồn tài nguyên thiên nhiên và nhân văn phong phú, những năm qua, du lịch Thanh Hóa phát triển khá mạnh mẽ. Giai đoạn 2016 – 2020, Thanh Hóa đón khoảng 38,3 triệu lượt khách, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 5,4%/năm, trong đó khách quốc tế ước khoảng 906.760 lượt. Tổng thu du lịch toàn tỉnh ước đạt 49.093 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 13,3%/năm, trong đó tổng thu từ khách quốc tế đạt gần 245 triệu USD.
Thay đổi để thu hút khách
Với thế mạnh về du lịch biển, những năm qua Thanh Hóa đã nỗ lực xây dựng các sản phẩm du lịch biển đặc sắc, song song với việc thiết lập lại trật tự kỷ cương, môi trường du lịch, đầu tư đồng bộ cho cơ sở hạ tầng, giao thông tại các khu du lịch và bổ sung các sản phẩm du lịch mới như: Tuyến du lịch đường thủy Hải Tiến – Hòn Nẹ, làng bích họa, tuyến phố đi bộ và chợ đêm tại Sầm Sơn… nhằm gia tăng trải nghiệm cho du khách. Một sản phẩm khác đang trở thành thế mạnh của du lịch Thanh Hóa thời gian gần đây là du lịch sinh thái, cộng đồng với các điểm đến thu hút khách mạnh mẽ như bản Năng Cát (huyện Lang Chánh), bản Hiêu và bản Đôn (huyện Bá Thước), bản Ngàm (huyện Quan Sơn)…
Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều chuyên gia và doanh nghiệp du lịch, mặc dù sở hữu tiềm năng phong phú nhưng điểm yếu lớn nhất của du lịch Thanh Hóa là tình trạng “chặt chém”, chèn ép khách diễn ra trong nhiều năm. Bà Phan Hồng Châu, Giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch và Dịch vụ Hy Vọng cho rằng, Thanh Hóa cần nâng cao ý thức phát triển du lịch và thái độ ứng xử của người dân để xóa tan định kiến của du khách, thay vào đó là ấn tượng về con người Thanh Hóa thân thiện, hiếu khách.
Khai thác các giá trị nguyên sơ của thiên nhiên và văn hóa bản địa để phát triển bền vững là quan điểm của Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Bắc Cạn Nguyễn Tuấn Linh. “Thanh Hóa cần quan tâm, không để tình trạng “đô thị hóa” tràn lan làm mất đi sức hấp dẫn của các điểm đến. Đừng để Bá Thước, Pù Luông trở thành một “Sa Pa thứ hai” khi đánh mất đi nét hoang sơ hấp dẫn, khiến du khách phải di chuyển đến các vùng khác. Thanh Hóa cần có “cái đầu lạnh” trước sự phát triển “nóng” để phát triển du lịch một cách bền vững”, ông Linh nói.
Nhằm gia tăng năng lực cạnh tranh cho du lịch Thanh Hóa, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Lữ hành Việt Nam Phùng Quang Thắng cho rằng: Thanh Hóa cần nhanh chóng bắt kịp xu hướng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ để kết nối với các địa phương, doanh nghiệp du lịch trên cả nước nhằm quảng bá hình ảnh, thương hiệu sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm mới, độc đáo. Có như vậy, các doanh nghiệp mới biết được tiềm năng du lịch to lớn của Thanh Hóa để kết nối và đưa khách đến.
Cao Minh
